Matinée / Moniuszko: Halka / szkice

Stanisław Moniuszko: Halka / szkice

Halka – Mariola Siepak
Zofia – Michalina Bienkiewicz
Janusz – Sebastian Szumski
Jontek – Przemysław Borys
Cześnik – Przemysław Józef Bałka
Marszałek – Marek Opaska

Magdalena Łukawska Antonina Ruda sopran
Łukasz Dulewicz Ilona Szczepańska alt
Piotr Szewczyk Szczepan Kosior Dominik Czernik tenor
Przemysław Józef Bałka Marek Opaska bas

Maciej Czepielowski Robert Bachara
Agnieszka Świątkowska Tomasz Góra skrzypce I
Katarzyna Olszewska Beata Nawrocka
Jadwiga Czepielowska Seojin Kim skrzypce II
Jacek Dumanowski Mariusz Grochowski altówka
Konrad Górka wiolonczela

Jan Tomasz Adamus dyrygent

bilety dostępne na platformie eventim.pl i w punktach sprzedaży

współorganizator:

„Halka” Moniuszki w swojej pierwotnej wersji okazała się zbyt odważna w swojej treści. Nie było w niej jeszcze tych tkliwych akcentów i zespołowych scen widowiskowych łagodzących jej sens. Libretto pisane w cieniu rabacji galicyjskiej (1846) — krwawego powstania chłopów przeciwko ich możnym panom — mimo że unikało drastyczności, to ze względu na jednoznaczne przedstawienie konfliktu ludu i szlachty, dla wielu było nie do przyjęcia. Dopiero kiedy uświadomimy sobie, że koncertowa premiera „Halki” miała miejsce dwa lata po tym wstrząsającym wydarzeniu, możemy sobie próbować wyobrazić, jakie emocje wywoływała i jaki klimat towarzyszył jej powstaniu. Z tego powodu po raz pierwszy zaistniała nie w teatrze ani w publicznej sali, ale w salonie domu rodziny Müllerów, gdzie Moniuszko przez osiemnaście lat mieszkał ze swoją żoną, Aleksandrą z Müllerów, w wykonaniu bardzo skąpo obsadzonych orkiestry i chóru, półamatorskimi środkami. Kompozytor pisał w jednym z listów, że „poczciwi nasi muzycy orkiestry, śpiewacy kościelni, kilku amatorów, połączywszy się w liczbę czterdziestu kilku osób, do rozrzewnienia, z wzrastającym w miarę ilości prób poznaniem rzeczy, gorliwie i chlubiąc się, że się według sił swoich przyczyniają do wykonania tego dziełka, pomagali mnie do końca”. Do scenicznego pokazu doszło, po kilku latach uporczywych starań, w 1854 roku w Teatrze Wileńskim — niewiele wiadomo o tym spektaklu, poza tym, że grano wciąż oryginalną wersję dwuaktową z kilkoma pomniejszymi zmianami. Współcześni krytycy nie dostrzegali w „Halce” wszystkich tych ojczyźnianych cnót, jakich prędko zaczęto się w niej dopatrywać. Przeciwnie, wypominano Moniuszce i Wolskiemu raczej niedostatek patriotyzmu, wręcz „niepolskość” dzieła (Józef Sikorski w „Ruchu muzycznym” po warszawskiej premierze).

Słuchając wczesnej wersji „Halki” nie mamy do czynienia z narodową relikwią, „symbolem polskości” w muzyce, ale żywą tragedią społeczną, w której od uwagi zasadniczego konfliktu nie odwracają sceny baletowe czy refleksyjne arie. Ta „Halka” jest mniej liryczna i uboższa w spektakularne sekwencje, ale bardziej dynamiczna, dramatyczna i nowatorsko zakrojona. Zwarta akcja pędzi tu bez przystanku ku tragicznemu rozwiązaniu, przesłanie całości staje się bardziej dosadne, dramaturgia zdyscyplinowana, a los tytułowej bohaterki przejmujący.