52. urodziny // Bach Mozart

Wolfgang Amadeus Mozart: Sonata C-dur KV 263
Johann Sebastian Bach: Kantata “Der Herr denket an uns” BWV 196
Heinrich Ignaz Franz von Biber: Sonata e-moll (nr 5 ze zbioru Sonatae a violino solo)
Wolfgang Amadeus Mozart: Sonata G-dur KV 274
Wolfgang Amadeus Mozart: Spatzenmesse KV 220

Antonina Ruda sopran
Ilona Szczepańska alt
Piotr Szewczyk tenor
Przemysław Józef Bałka bas

Robert Bachara Tomasz Góra skrzypce
Teresa Wydrzyńska altówka
Konrad Górka wiolonczela
Marek Toporowski organy
Marian Magiera Paweł Gajewski trąbka
Tomasz Sobaniec kotły 

Kantata BWV 196 na przekór wysokiemu numerowi w katalogu dzieł Johanna Sebastiana Bacha jest tak naprawdę utworem wczesnym. Przyjmuje się — bez definitywnej pewności — że po raz pierwszy została wykonana 5 czerwca 1708 w Mühlhausen podczas zaślubin pastora Johanna Lorenza Staubera z Reginą Wedemann. Nie powstała, jak kantaty późniejsze, do oryginalnego poetyckiego libretta, ale jest de facto opracowaniem psalmu 115 a ściśle tylko kilku jego wersów (12—15). Jest bardzo zwięzła, składa się z zaledwie czterech wokalnych odcinków poprzedzonych instrumentalną sinfonią. Jak zazwyczaj u Bacha, każdy z nich jest miniaturowym arcydziełem kontrapunktu, melodyjnej śpiewności i szlachetnego wyważenia wszystkich składników kompozycji. Cała kantata oddycha weselną pogodą i obietnicą przyszłego szczęścia wprost wyrażoną w jej tekście. Równie świetlistym i promiennym utworem jest „Spatzenmesse” Wolfganga Amadeusa Mozarta. W niej nawet błagalne „Kyrie” brzmi raczej jak pełna radosnej ufności inwokacja. Jej nazwa („Msza wróblowa”) pochodzi od przypominających ptasi ćwierkot figur melodycznych wygrywanych przez skrzypce w „Hosanna”. Wbrew zawartemu w partyturze określeniu nie jest to tradycyjna „missa brevis” („msza krótka”). Ta składa się bowiem tylko z dwóch części: „Kyrie” i „Gloria”, Mozart tymczasem w „Spatzenmesse” opracował wszystkie stałe części mszy. Przymiotnik „krótka” dotyczy tu wyłącznie jej czasu trwania, który, zgodnie z dekretem arcybiskupa salzburskiego. księcia Hieronima Colloredo, nie powinien przekraczać trzech kwadransów — kompozytor skondensował tu całość do niewiele ponad jednego.